wtorek, 11 maja 2021

Rodzaje kluczy gitarowych

Rodzaje kluczy gitarowych, Jakie klucze gitarowe

Klucze w gitarze to element konstrukcyjny znajdujący się na główce każdej gitary jest niezwykle ważnym elementem gdyż odpowiada za strojenie, stabilne utrzymanie stroju oraz zaczep strun. Gitarzyści w nazewnictwie klucze określają również jako stroiki, tunery lub maszynki.

W tym wpisie temat związany z kluczami, stroikami gitarowymi, jakie wyróżniamy rodzaje kluczy gitarowych, na co warto zwrócić uwagę podczas kupna kluczy gitarowych oraz jakie klucze będą pasować do konkretnej gitary. Na wstępie trochę niezbędnych informacji.

Trochę historii:

W pierwszych instrumentach strunowych do naciągania strun stosowano drewniane kołki osadzone w precyzyjnie wykonanym do ich średnicy otworze podczas naciągania strun kołek blokował się w otworze dzięki czemu utrzymywał strój instrumentu.

Takie rozwiązanie stosuje się do dziś na przykład w skrzypcach, wiolonczeli czy kontrabasie. Niestety w gitarze takie rozwiązanie nie zdało egzaminu ze względu na dużą siłę naciągu ilość strun oraz ich rodzaj dlatego gdzieś na przełomie XVIII i XIX zaczęto stosować klucze z przekładnią.

Klucze z przekładnią są wygodne podczas strojenia a przede wszystkim bardziej precyzyjne, dobrze utrzymujące strój oraz pozwalające na znacznie większy naciąg strun. Konstrukcja kluczy przez długie lata bardzo się zmieniła dziś jest wiele różnych rodzai stroików gitarowych a stosowane są w zależności od potrzeb oraz rodzaju gitary.

Rodzaje kluczy gitarowych:

Klucze gitarowe stosuje się w zależności od rodzaju gitary, inne stosuje się w gitarach klasycznych, inne w gitarach akustycznych a inne w gitarach elektrycznych a wynika to z odmiennej budowy konkretnej gitary oraz zastosowania różnych rodzai strun.

Klucze gitarowe dzielimy na:

- Olejowe

- Blokowane

- Vintage

Klucze olejowe:

Klucze olejowe to rodzaj kluczy stosowany w różnych gitarach a często w gitarach akustycznych oraz gitarach elektrycznych. Takie klucze są szczelnie zamknięte a w ich środku znajduje się specjalny smar który pozwala kluczom na płynne i lekkie działanie.

Klucze olejowe często stosują tacy producenci gitar jak: Ibanez, Music Man, Schecter, Lag, Yamaha i wiele innych.

Klucze Blokowane:

Ten rodzaj kluczy ma za zadanie zablokować czyli docisnąć strunę specjalną śrubą która przechodzi przez trzpień klucza. Takie zablokowanie struny spowoduje że strój gitary będzie się dłużej utrzymywał a gitara będzie się mniej rozstrajać.

O kluczach blokowanych pisałem w tym wpisie - klucze blokowane.

Klucze vintage:

Klucze vintage to jak sama nazwa wskazuje są to klucze starszego typu ale że "starszego" typu nie znaczy że są złe tylko można powiedzieć że legendarne. Tego rodzaju klucze często mają zastosowanie w gitarach marki Fender bądź Gibson oraz w różnych modelach tych gitar. 

Są to klucze zamknięte przeważnie w kwadratowej puszcze.

Dalej klucze dzielimy na:

- Otwarte

- Zamknięte

Klucze można podzielić na otwarte bądź zamknięte a zależne jest to od ich rodzaju oraz zastosowania w konkretnej gitarze. Klucze otwarte to jak sama nazwa wskazuje są to klucze bez puszki czyli zębatki oraz przekładnia klucza widoczna jest na zewnątrz, takie zastosowanie mają często klucze gitar klasycznych jak na poniższym zdjęciu.


Klucze otwarte mają również często zastosowanie w gitarach basowych oraz w gitarach akustycznych, raczej rzadko spotykanym jest zastosowanie kluczy otwartych w gitarach elektrycznych ale czasem w niektórych modelach może się to zdarzyć.

Klucze zamknięte:

Klucze zamknięte to rodzaj klucza który jak sama nazwa wskazuje są o konstrukcji zamkniętej czyli zębatka i przekładnia klucza nie będzie widoczna na zewnątrz gdyż jest zamknięta w stalowej puszcze. 

Klucze zamknięte to często wszystkie rodzaje czyli klucze olejowe, vintage bądź blokowane. Klucze zamknięte stosuje się w gitarach elektrycznych oraz w gitarach akustycznych, nie  stosuje się ich w gitarach klasycznych choć kiedyś jeden raz widziałem taki model gitary klasycznej 

Klucze gitarowe dalej dzielimy na:

- prawe

- lewe

Klucze gitarowe mogą być zastosowane jako prawostronne lub lewostronne a zależy to od rodzaju gitary i zastosowanej w niej konkretnej główki gitary.

Stroiki w wersji lewostronnej stosuje się klasycznie np. w gitarach elektrycznych typu Fender Stratocaster czyli w gitarach gdzie klucze na główce są skierowane ku górze. Klucze prawostronne stosuje dokładnie w takich samych gitarach ale z główką odwróconą, czyli w takim przypadku klucze będą skierowane ku dołowi.

Takie zastosowanie ma oczywiście miejsce w różnych innych gitarach a wszędzie tam gdzie główka gitary jest odwrócona a klucze skierowane ku dołowi stosuje się zawsze stroiki prawostronne to bardzo ważne gdyż jeżeli zdarzy nam się kupić klucze lewostronne do gitary gdzie główka jest odwrócona to nie będą pasować.

Jeremi DSQGT01 klucze olejowe do gitary
Jeremi DSQGT01 klucze olejowe do gitary
41.00 PLN
JEREMI QFBXFTCR6 klucze olejowe do gitary
JEREMI QFBXFTCR6 klucze olejowe do gitary
33.00 PLN
Jeremi QFBXFTBK6 jednostronne klucze olejowe do gitary
Jeremi QFBXFTBK6 jednostronne klucze olejowe do gitary
30.00 PLN
Jeremi DSQGT01BK klucze olejowe do gitary
Jeremi DSQGT01BK klucze olejowe do gitary
41.00 PLN

Klucze dalej dzielimy na:

- jednorzędowe

- dwurzędowe

Klucze jednorzędowe:

Klucze w gitarach mogą być w jednym rzędzie lub w dwóch rzędach w zależności od rodzaju gitary oraz zastosowanej główki. Klucze jednorzędowe jak sama nazwa wskazuje w takim przypadku stosuję się sześć kluczy w jednym rzędzie.

Klucze jednorzędowe mogą być lewostronne lub prawostronne czyli jednorzędowe skierowane ku górze lub jednorzędowe skierowane ku dołowi w zależności od tego jaka główka jest zastosowana w gitarze.

Klucze dwurzędowe:

Klucze dwurzędowe jak sama nazwa wskazuje stosuje się w dwóch rzędach taki układ kluczy to często układ w którym są zastosowane trzy klucze lewostronne i trzy klucze prawostronne - jest to jeden komplet kluczy.

Takie zastosowanie kluczy jest charakterystyczne dla gitar akustycznych ale również dla niektórych gitar elektrycznych np. popularny Gibson Les Paul lub niektóre modele gitar marki Schecter oczywiście gitara z zastosowanym kluczami w dwóch rzędach jest znacznie więcej.

Układ kluczy:

Klucze dwurzędowe stosuje się w różnym ich układzie, nie zawsze musi być tak że są w układzie po trzy na stronę, ten układ może być różny głównie w gitarach elektrycznych oraz w gitarach basowych pięciostrunowych gdzie często stosuje się układ że trzy klucze z jednej strony na dwa klucze z drugiej strony - czyli 3+2.

W gitarach basowych również tych w których znajdują się cztery struny układ kluczy jest trzy na jednej stronie a jeden na drugiej stronie - czyli 3+1. Takie rozmieszczenie kluczy powstaje ze względu na ich wielkość które w gitarach basowych są znacznie większe niż w gitarach elektrycznych.

Taki nietypowy układ kluczy może również mieć miejsce w gitarach siedmiostrunowych np. w gitarach takich producentów jak Schecter czy Music Man. W tego rodzaju gitarach często stosuje układ cztery klucze w jednym rzędzie i trzy klucze w drugim rzędzie - czyli 4+3.

Każda gitara posiada swój jedyny charakterystyczny układ kluczy więc jeżeli planujesz kupno nowych kluczy do swojej gitary to najpierw dokładnie sprawdź jaki układ kluczy znajduje się w Twojej gitarze gdyż jest to kwestia kluczowa.

Motylki kluczy:

Każdy stroik posiada motylek czyli część którą obracamy aby przekręcić klucz. Motylki są o bardzo różnych kształtach, są okrągłe i takie bardziej owalne a nawet trójkątne czy trapezowate. Motylki produkuje się z różnych stopów stali czy aluminium ale również z plastiku bądź tworzyw sztucznych.

W niektórych kluczach motylki są wymienne i można je wykręcić oraz bez problemów wymienić na inne. W innych kluczach motylki przytwierdzone na stałe dlatego warto również na to zwrócić uwagę podczas ich wymiany.

Wymiary kluczy:

Jednym z najważniejszych wymiarów na które powinniśmy zwrócić uwagę podczas ich wymiany jest średnica otworu w który mocuje się klucz w główce gitary a średnica tego otworu przeważnie wynosi 10 mm ale może być inna w zależności od rodzaju gitary, dlatego ważnym jest to zmierzyć.

Niektóre klucze od spodu przykręcane są na malutkie wkręty do główki gitary więc warto sprawdzić rozstaw śrub ich ilość oraz stronę ich mocowania gdyż często jest to jedna śrubka z jednej strony klucza. Niektóre klucze nie posiadają mocowania na wkręty a mały wypustek który wchodzi w otwór główki gitary.

Klucze można kupić jako cały komplet do konkretnej gitary bądź pojedynczo kiedy np. będziemy mieć awarię tylko jednego klucza to nie musimy kupować całego kompletu tylko jeden klucz.

Czy klucze trzeba smarować:

Kluczy olejowych nie smarujemy gdyż są one na stałe zamknięte w stalowej puszcze a w środku znajduje się specjalny smar.

Wszystkie inne rodzaje kluczy gitarowych można nasmarować np. zwykłym smarem do maszyn. Należy jednak pamiętać aby tego smaru nałożyć bardzo malutko i tylko na same zębatki w miejscu ich styku. Takie delikatne nasmarowanie z pewnością poprawi ich pracę i zmniejszy tarcie.

Do smarowania kluczy gitarowych nie powinniśmy używać domowych produktów typu masło, smalec, olej gdyż są to produkty łatwo rozpuszczalne i narobią więcej brudu niż smarowania. Zwykły smar do maszyn kosztuje grosze a nawet można odrobinę za darmo dostać np. w wulkanizacji.

Podsumowanie:

Klucze lub stroiki są niezbędnym elementem każdej gitary gdyż odpowiadają za strojenie ale również za utrzymanie stroju oraz odpowiednie naprężenie strun. Rodzai kluczy gitarowych jest bardzo dużo tak więc ważnym jest odpowiednie dopasowanie ich do konkretnej gitary. Warto również postawić na ich jakość aby klucze długo i dobrze działały a gitara jak najmniej się rozstrajała.


Pozdrawiam!

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz