czwartek, 29 kwietnia 2021

Urządzenia rackowe


Pierwsze urządzenia dla gitarzystów do montażu w tzw. rack pojawiły się z końcem lat 80 tych i początkiem lat 90 tych, wtedy to właśnie wiele muzyków zaczęło korzystać z nich zamiast tradycyjnych wzmacniaczy gitarowych nie tylko w studiu ale również również na scenie.

Było to o tyle wygodne że całymi nieraz zestawami nagłaśniającymi gitary oraz zaprogramowanymi w nich brzmieniami można było wygodnie sterować poprzez nożny kontroler MIDI. Jednym z pierwszych legendarnych już przedwzmacniaczy tamtych lat był ADA MP-1 o którym pisałem w tym wpisie - przedwzmacniacz ADA MP-1.

Kontrolowanie brzmień przez nożny kontroler MIDI był również bardzo praktyczny z tego względu że gitarzyści mogli przełączać się w czasie rzeczywistym poprzez wiele zaprogramowanych kanałów jednocześnie a tym uzyskując bardzo szeroką paletę brzmień które muzyk mógł stosować podczas swojej gry.

Wtedy właśnie zaczęła się epoka gdzie wielu producentów zaczęło konstruować coraz to nowsze urządzenia rackowe oraz procesory dźwięku nie tylko dla gitarzystów ale dla wielu innych muzyków oraz studiów nagrań. Producenci znanych już wtedy wzmacniaczy gitarowych zaczęli konstruować je w formie przedwzmacniaczy oraz końcówek mocy w dwóch osobnych częściach.

Zaczęły pojawiać się coraz to nowsze przedwzmacniacze, końcówki mocy i procesory dźwięku które były oparte o układ zwany cyfrowym układem DSP za którego brzmienie odpowiadał procesor dźwięku ale znajdował się w nich również elektroniczny układ lampowy co pozwoliło procesorom na uzyskanie całkiem dobrych brzmień o charakterze analogowym.

W późniejszych latach wielu muzyków zaczęło łączyć możliwości brzmień tradycyjnych wzmacniaczy gitarowych wraz z brzmieniami uzyskiwanymi z urządzeń rackowych co znacznie pozwoliło rozszerzyć zakres brzmieniowy oraz uzyskiwać szeroką paletę możliwości co znów pozwalało gitarzystom w kreatywny sposób wykorzystywać to w swoich gitarowych aranżacjach.

Jak to wygląda dziś:

W dzisiejszych czasach oraz bardzo szybkim postępie rozwoju technologicznego urządzeń rackowych oraz procesorów dźwięku jest tak dużo że trudno było by je wszystkie zliczyć są one bardzo często stosowane przez wielu muzyków w studiach nagrań oraz na scenie.

Z bardziej znanych są takie procesory jak:

Fractal Audio FX

Kemper

Eleven preamp rack

Line 6 Helix

DV Mark multiamp

I wiele, wiele innych.

Pozwalają one na obsługę setek a nieraz tysięcy brzmień symulowanych efektów i wzmacniaczy w czasie rzeczywistym a programowanie brzmień jest właściwie nieograniczone i zależne tylko od kreatywności oraz efektów jakie konkretny muzyk chce uzyskać. W dzisiejszych czasach często łączy się możliwości legendarnych wzmacniaczy gitarowych wraz z szeregiem urządzeń rackowych oraz procesorów dźwięku.

W dzisiejszych czasach procesory dźwięku oparte o cyfrowe układy elektroniczne są już w stanie tak dobrze emulować ich analogowe odpowiedniki że czasem niemal trudno odróżnić brzmienie analogowego wzmacniacza gitarowego od jego cyfrowej symulacji.

Najbardziej znane przedwzmacniacze gitarowe:


Marshall JMP-1


ENGL E530

ENGL E570

Mesa Boogie Rectifier Recordnig

Mesa Boogie V-Twin

Mesa Boogie Studio

Mesa Boogie Triaxsis

Najbardziej znane końcówki mocy:

Marshall 9200

Marshall EL 34 100/100

Marshall EL84 20.20

Marshall Valvestate 8008

ADA B200S

Peavey Classic 50/50

Peavey 1200

Procesory gitarowe do racka:

Digitech 2120 Artist

Digitech 2112

Digitech GSP 1101

Roctron Piranha

Roctron VooDu

TC Electronic - G - major

Procesorów dźwięku, przedwzmacniaczy gitarowych i końcówek mocy jest oczywiście znacznie więcej niż te wymienione wyżej a producenci ciągle udoskonalają już wyprodukowane modele. Urządzenia te można łączyć ze sobą w rack'u oraz dowolnie programować a wszystkim można wygodnie sterować poprzez nożny kontroler midi.

Poza samymi preampami i końcówkami mocy urządzenia rackowe występują jako procesory dźwięku gdzie w jednym urządzeniu znajduje się wiele efektów i symulacji oraz jako pojedyncze panele np. efekty, equalizery, kompresory które można ze sobą dowolnie łączyć, takie rozwiązania mają miejsce często w studiach nagrań.

Urządzenia rackowe występują jako analogowe, lampowe, hybrydowe i cyfrowe.

Jak to wygląda w praktyce:

Urządzenia rackowe można wykorzystać na wiele różnych sposobów a najpopularniejszym jest stosowanie przedwzmacniacza (preamp) oraz końcówki mocy podłączonej do kolumny głośnikowej - takim zestawem zastępujemy tradycyjny wzmacniacz gitarowy.

Innym podobnym rozwiązaniem jest podłączenie samego procesora dźwięku np. Fractal fx bądź Line 6 helix do końcówki mocy i dalej do kolumny głośnikowej. Za sterowanie całością odpowiada nożny kontroler midi. Tym sposobem mamy możliwość korzystania z symulowanych brzmień wzmacniaczy oraz efektów. Taki zestaw można stosować na scenie oraz w studio.


Innym często stosowanym przez gitarzystów rozwiązaniem jest stosowanie samego procesora dźwięku np. TC Electronic g-major wpiętego do pętli efektów wzmacniacza gitarowego tym sposobem samo brzmienie uzyskujemy z kanałów wzmacniacza a efekty z procesora dźwięku. Kontrolowanie brzmień z procesora g - major odbywa się przez nożny sterownik MIDI.

O tym jak podłączyć efekty gitarowe do wzmacniacza pisałem w tym wpisie - pętla efektów.

Oczywiście można posługiwać się tylko i wyłącznie urządzeniami rackowymi podpiętymi pod końcówkę mocy a całość do kolumny głośnikowej. Sterowanie takiego zestawu odbywa się poprzez podłączony nożny kontroler midi.


Stabilizator napięcia:

Stabilizator napięcia to urządzenie które stosuje się tuż przed wszystkimi urządzeniami w racku, ma on za zadanie jak sama nazwa wskazuje "stabilizować" napięcie czyli ilość prądu który pobierają odpowiednie urządzenia do swojego działania.

Stabilizator napięcia ma również za zadanie nie doprowadzić do skoków napięcia oraz doprowadzać do zrównoważonego dopływu prądu do urządzeń rackowych ale nie tylko ponieważ "stabilizacja" napięcia spełnia również ważną rolę podczas korzystania z wzmacniaczy lampowych.

Stabilizator napięcia spełnia bardzo ważną rolę szczególnie podczas występów na scenie, gdzie nawet minimalne skoki napięcia które często występują, mogą znacząco wpływać na brzmienie wszystkich urządzeń a w szczególności urządzeń lampowych.

Niektóre rackowe stabilizatory napięcia posiadają dodatkowe możliwości takie jak np. możliwość oświetlenia urządzeń w racku lub możliwość odpowiedniej kolejności ich włączania po podłączeniu do prądu.

Podsumowanie:

Urządzenia rackowe są świetną alternatywą dla tradycyjnych wzmacniaczy gitarowych ale również multiefektów podłogowych. Możliwości brzmieniowe urządzeń rackowych są właściwie nieograniczone a zależne tylko od naszej kreatywności oraz ilości i rodzajów zastosowanych urządzeń.

Wygodne ich montowanie w racku oraz obsługa i szybki dostęp do brzmień poprzez sterownik midi spowodowało że wielu gitarzystów często stosuje tego typu rozwiązania na scenie oraz w studio.

Czytaj również:



Brak komentarzy:

Prześlij komentarz