wtorek, 23 marca 2021

Jaka powinna być prawidłowa akcja strun w gitarze


Akcja strun w niemal każdej gitarze to nic innego jak prosto mówiąc odległość strun od progów. To właśnie odpowiednie jej wyregulowanie czy też ustawienie pod względem indywidualnej gitary oraz preferencji konkretnego gitarzysty powoduje że gra staje się komfortowa, wygodna i bez wkładania większego wysiłku.

Odpowiednie i precyzyjne wyregulowanie odległości strun od progów prowadzi do wygody, komfortu gry oraz do dobrego brzmienia gitary ale odległość ta wpływa również w pewnym sensie na strojenie oraz na samą menzurę gitary. W niniejszym wpisie poruszę temat odpowiedniej akcji strun, czy jest jakaś odpowiednia akcja strun dla różnych gitar oraz jak prawidłowo wyregulować akcję strun w gitarze.

Na wstępie trochę teorii:

W każdej gitarze czy to akustycznej, klasycznej bądź elektrycznej czy basowej akcję strun ustawia się indywidualnie a znaczy to że w każdej gitarze akcja strun będzie trochę inaczej wyglądać, akcję strun ustawia się również pod względem preferencji konkretnego gitarzysty.

Prościej mówiąc jednemu gitarzyście będzie odpowiadać bardzo niska akcja strun, innemu znów nieco wyższa a jeszcze innemu całkiem wysoka, dlatego akcję strun zawsze ustawiamy indywidualnie pod względem konkretnego gitarzysty oraz jego preferencji i stylu gry.

Jak zmierzyć akcję strun:

Akcję strun mierzymy przeważnie na 12 progu gdyż jest to powiedzmy punkt środkowy najbardziej odpowiedni w zakresie pomiaru ale oczywiście można akcję strun mierzyć w każdym miejscu na gryfie a nawet warto to sprawdzić w różnych pozycjach gryfu.

Do mierzenia akcji strun służy prosty przymiar o nazwie rock n" ruler, który przykładamy pomiędzy strunę a progi, taki przymiar można kupić w prawie każdym sklepie muzycznym bądź lutniczym a kosztuje około 30 - 40 zł. Taki przymiar można również samemu sobie wykonać np. z linijki bądź jakieś miary lub po prostu odrysować z linijki kilka milimetrów na twardszy kawałek tektury bądź tworzywa.

Klikając w poniższy obrazek przekieruje Cię do sklepu muzycznego gitarownia.pl który to sklep polecam za profesjonalizm, miłą obsługę i dobre ceny, możesz tam kupić taki przymiar za mniej niż 30 złote to niewielka cena jak za profesjonalne i świetnie wykonane narzędzie bardzo dobrego producenta, zachęcam i polecam ten przymiar, mi służy już długi czas.

WARWICK Rock N Ruler miara akcji strun
WARWICK Rock N Ruler miara akcji strun
28.30 PLN

Akcja strun w gitarze akustycznej i klasycznej:

Dla gitar akustycznych i klasycznych akcję strun ustawia się prawie zawsze nico wyżej niż w gitarach elektrycznych a robi się tak dlatego żeby gitara akustyczna bądź klasyczna czyściej brzmiała a struny nie obijały się zbyt mocno o progi.

O tym jak ustawić niską akcję strun w gitarze akustycznej pisałem w tym wpisie - jak ustawić niską akcję strun w akustyku.

W gitarach elektrycznych nie ma to aż takiego dużego znaczenia dlatego w gitarach elektrycznych można ustawić nawet bardzo niską akcję strun a dzieje się tak dlatego ze gitarę elektryczną podłączamy do wzmacniacza i to dopiero końcowy dźwięk który płynie ze wzmacniacza gitarowego odpowiada za ostateczne brzmienie.



Jaka powinna być prawidłowa akcja strun:

Na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi i jak już wyżej wspomniałem jest to zależne od indywidualnego instrumentu oraz samego gitarzysty ale z całą pewnością akcja strun nie powinna być za niska ani za wysoka co to znaczy?

Gdy akcja strun będzie zbyt niska, struny będą brzęczeć i obijać się o progi a gitara nie będzie dobrze brzmiała. Gdy akcja strun będzie za wysoka, gra nie będzie wygodna a grać się będzie z dużym wysiłkiem oraz gitara nie będzie prawidłowo brzmieć i stroić co może się znów przekładać  prawidłową menzurę.

Poniższa tabelka przedstawia prawidłową akcję strun z teoretycznego punktu widzenia dla gitar elektrycznych, akustycznych, klasycznych i basowych oraz przy dobrze wyregulowanym gryfie i idealnie wypoziomowanych progach.


gitarownia.pl

Powyższa tabelka jest teoretycznym odnośnikiem ale tak powinno to wyglądać w praktyce aby gitara względnie dobrze brzmiała i dobrze stroiła a gra była wygodna i komfortowa. Oczywistym jest że im niższa akcja strun tym gra wygodniejsza, niską akcję strun zaleca się szczególnie początkującym gitarzystom.

Ale oczywiście akcja strun może być również wyższa dla wszystkich rodzai gitar tj. na przykład 4.0 a nawet 5.0 mm na 12 progu a jest to zależne od konkretnego instrumentu a przede wszystkim preferencji samego gitarzysty.

Niektórzy gitarzyści nawet wolą znacznie wyższą akcje strun jak na przykład znany i ceniony Yngwie Malmsteen który w swoich sygnowanych Fender Stratocaster preferuje bardzo wysoką akcję strun a mimo to jest do dziś najszybszym gitarzystom na świecie.

Ale należy pamiętać że akcja strun nie powinna być zbyt wysoka, ponieważ zbyt wysoka odległość strun od progów jest nieprawidłowa, powoduje to że taka gitara jest bardzo "twarda" gra się z dużym wysiłkiem ale również zbyt wysoka akcja strun może powodować problemy z poprawnym strojeniem, utrzymaniem stabilnego stroju oraz również problemy z menzurą.

Poniższe zdjęcie przedstawia bardzo wysoką akcję strun jest to ponad 1.0 cm, taka akcja strun jest nieprawidłowa.

akcja strun w gitarze

Znów w niektórych gitarach może być nie możliwe ustawienie bardzo niskiej akcji strun a wynika to często z nie idealnie równych progów, budowy instrumentu, czy po po prostu samej jakości gitary w takim przypadku trzeba znaleźć pewny kompromis pomiędzy wygodą gry a dobrym brzmieniem.

W gitarach z mniejszym radiusem czyli bardziej zaokrągloną podstrunnicą akcję strun ustawia się nieco wyższą aby struny wiolinowe podczas ich podciągania nie gasły i nie obijały się o progi. Więcej szczegółowych informacji o radiusie w gitarze znajdziesz w tym wpisie - podstrunnica i jej radius.


Jak ustawić niską akcję strun:

Na ustawienie niskiej akcji wpływa wiele czynników takich jak odpowiednia wysokość strun nad pierwszym progiem która powinna wynosić około 1.0 - 1.5 mm co wiąże się z odpowiednią wysokością siodełka znajdującego się na główce gitary. Na ustawienie niskiej akcji strun wpływa również poprawne wyregulowanie krzywizny gryfu oraz idealnie nabite i wypoziomowane progi.

O tym jak prawidłowo wyregulować krzywiznę gryfu pisałem w tym wpisie - jak wyregulować gryf w gitarze.

Regulację akcji strun w gitarze elektrycznej przeprowadza się podwyższając bądź obniżając most zamocowany na dwóch śrubach wkręconych w korpus gitary lub obniżając czy podwyższając poszczególne wózki w gitarach z mostkami typu tremolo lub hipshot.

O rodzajach mostków gitarowych pisałem w tym wpisie - rodzaje mostów gitarowych.

Podczas regulacji akcji strun w mostkach tremolo bądź hipshot warto poszczególne wózki ustawić pod odpowiedni radius jaki posiada podstrunnica w naszej gitarze. Pamiętajmy że każda podstrunnica posiada swój odpowiedni promień.

Więcej szczegółowych informacji o radiusie znajdziecie w tym wpisie - podstrunnica i jej radius.

Poniższe zdjęcie przedstawia śruby którymi w mostkach hipshot, tremolo oraz floyd rose regulujemy wysokość poszczególnych wózków bądź całego mostka. Do regulacji będziemy potrzebować małego klucza imbusowego. Pamiętajmy aby po przekręceniu i ustawieniu wysokości mostka bądź wózków zawsze od nowa nastroić gitarę.


gitarownia.pl

W mostkach tune-o-matic stosowanych w szczególności w gitarach np. Gibson Les Paul jak na zdjęciu poniżej wysokość mostka można wyregulować palcami nakrętką na śrubie utrzymującej mostek w korpusie. 

Przy tym rodzaju mostka czasem może okazać się koniecznie poluzowanie strun aby wyregulować wysokość mostka, gdyż struny dociskają mocno mostek do śrub regulacyjnych.


W gitarach akustycznych i klasycznych akcję strun korygujemy szlifując tzw. podstrunnik znajdujący się w mostku na odpowiednią jego wysokość. Taki podstrunnik jest wymienny i często można kupić odpowiedni z różnych materiałów ale często obniżenie go na odpowiednią wysokość trzeba wykonać we własnym zakresie nawet w nowych gitarach.

akcja strun w gitarze

Należy pamiętać że ustawienie niskiej akcji strun nie zawsze ale czaśeto wykonujemy wraz z regulacją krzywizny gryfu gdyż aby uzyskać niską zadowalającą akcję strun przy zachowanym dobrym brzmieniu często regulacja krzywizny gryfu idzie z tym w parze.

O tym jak wyregulować niską akcję strun w gitarze akustycznej pisałem w tym wpisie - jak ustawić niską akcję strun w akustyku.

Podsumowanie:

Poprawne wyregulowanie akcji strun to bardzo ważna czynność w każdej gitarze która prowadzi do wygody i komfortu gry bez wkładania w grę zbędnego wysiłku. Odpowiednia wysokość strun nad progami wpływa również na brzmienie oraz poprawne strojenie gitary.

Pozdrawiam!

3 komentarze:

  1. Super wiedza. I bardzo dobrze przekazana. 👌

    OdpowiedzUsuń
  2. BARDZO WAŻNE ! W przypadku gitary klasycznej nie należy przesadzić z obniżeniem akcji strun bo instrument przestanie mieć czyste oktawy na 12 progu (most jest wklejony na stałe i nie ma możliwości korekty). Akcję strun należy przeprowadzić w kilku etapach sprawdzając czystość oktaw inaczej poleci nam intonacja całego instrumentu i zawsze będzie prawie nastrojony.

    OdpowiedzUsuń