Wzmacniacz gitarowy od kuchni czyli co znajdziemy na pokładzie

Wzmacniacz gitarowy to urządzenie dobrze znane każdemu gitarzyście no może prawie każdemu... z pewnością dobrze znany gitarzyście który gra na gitarze elektrycznej, gdyż wzmacniacz jest niezbędnym elementem arsenału gitarowego i raczej ciężko grać na gitarze elektrycznej bez choć by minimalnego nagłośnienia.

W tym wpisie temat związany z budową wzmacniacza gitarowego jak w tytule "wzmacniacz gitarowy od kuchni" czyli co znajdziemy na pokładzie i jakie da nam to możliwości. Na wstępie trochę niezbędnych informacji:

Co to jest wzmacniacz gitarowy:

Wzmacniacz to urządzenie do wzmacniania sygnału pochodzącego z głównie gitary elektrycznej  lub elektroakustycznej ale właściwie każdego instrumentu czy mikrofonu wyposażonego w przetwornik elektroakustyczny w tym wpisie skupimy się jednak na typowym wzmacniaczu dla gitary elektrycznej.

Pierwsze wzmacniacze stosowano już na początku lat 30 XX wieku, wtedy używano ich jako nagłośnienie pozwalające gitarzyście przebić się przez orkiestrę jezzową. W tamtych latach wzmacniacze gitarowe nie były jeszcze dobrze znane a technologia ta dopiero "raczkowała".

Produkcja wzmacniaczy oraz nagłaśniania nimi różnych instrumentów zaczęła się rozwijać dopiero około 1949 roku, wtedy to właśnie Leo Fender wypuścił na rynek pierwszą seryjnie produkowaną gitarę elektryczną która potrzebowała dobrego nagłośnienia aby sprostać wymogom tego zadania zaczęto konstruować nowe udoskonalone wzmacniacze.

Jak działa wzmacniacz:

Każdy wzmacniacz gitarowy składa się z dwóch części jest to przedwzmacniacz (preamp) i wzmacniacz mocy (końcówka mocy - poweramp). Przedwzmacniacz ma za zadanie wzmocnić sygnał płynący z przetworników gitarowych, poddać ten sygnał korekcji a dalej wysterować wzmacniacz mocy. Końcówka mocy ma za zadanie wzmocnić sygnał na tyle by odpowiednio nagłośnić podłączone do niego głośniki.

W niniejszym wpisie zajmiemy się głównie przedwzmacniaczem i jego elementami składowymi oraz budową i wpływem na sygnał który przekazywany jest z gitary elektrycznej oraz poddawany korekcji na przedwzmacniaczu.

Elementy składowe wzmacniacza:

Kanały wzmacniacza:

Prawie każdy przedwzmacniacz gitarowy posiada dwa kanały jest to "CLEAN" brzmienie czyste oraz "DRIVE/LEAD" brzmienie przesterowane. Oczywiście istnieją wzmacniacze które posiadają jeden kanał przeważnie czysty lub kilka kanałów o różnych wariantach brzmieniowych co pozwala uzyskać szeroką paletę barw, standardowymi i najbardziej popularnymi są jednak wzmacniacze o konstrukcji dwukanałowej.

Korekcja brzmienia:

Każdy wzmacniacz gitarowy na pokładzie przedwzmacniacza posiada korekcję barwy sygnału, przeważnie jest to trzy pasmowy korektor bass - pasmo dolne, middle - pasmo środkowe i treble - pasmo górne, korektor czasem może być bardziej rozbudowany o dodatkowe pokrętła takie jak presence lub depth o czym poniżej. Raczej rzadkością są wzmacniacze które nie posiadają podstawowej korekcji.

Jak już wspomniałem niektóre przedwzmacniacze posiadają dodatkową bardziej precyzyjną korekcję barwy sygnału na przykład. presence - wysokie częstotliwości czy depth - niskie częstotliwości. Przykład to wzmacniacz Randall Satan który posiada korekcję tych dwóch dodatkowych pasm co dobrze sprawdza się podczas korekcji brzmień przesterowanych.

Pokrętła gain, volume oraz przełącznik kanałów:

Przełącznik kanałów stosowany jest wtedy kiedy wzmacniacz posiada minimum dwa kanały lub więcej, przełącznik ten to tzw. z języka Angielskiego "footswitch" a przełączanie pomiędzy kanałami odbywa się stopą. 

Niektóre wzmacniacze posiadają dodatkowe możliwości na przykład włączanie i wyłączanie pogłosu lub odrębnym pokrętem ustawienie jego głębi.

Pokrętło gain to nic innego jak ilość przesteru który dodajemy do sygnału, różne konstrukcje wzmacniaczy posiadają różną ilość gainu od delikatnego nasycenia brzmienia crunch czy overdrive do potężnych high gainowych metalowych brzmień.

Pokrętło volume to nic innego jak głośność z jaką chcemy żeby grał wzmacniacz lub dany kanał. Niektóre wzmacniacze posiadają dodatkowo pokrętło tzw.  master volume czyli siła sygnału końcówki mocy, wzmacniacze które posiadają master volume są często o konstrukcjach dwukanałowych lub więcej.

Włącznik wzmacniacza, efekty, dodatkowe wejścia. 

Wiele wzmacniaczy gitarowych posiada na pokładzie wbudowany reverb czyli pogłos ale nie wszystkie, podczas wyboru wzmacniacza warto na to zwrócić uwagę, gdyż wbudowany pogłos może lepiej się sprawdzić niż dodatkowy zewnętrzny efekt pogłosowy ale jest to kwestią indywidualną. Osobiście nie wyobrażam sobie gry na gitarze bez choć by minimalnego pogłosu. Niektóre wzmacniacze głównie cyfrowe ale nie tylko posiadają wbudowane inne efekty takie jak chorus, flanger czy phaser.

Dodatkowe gniazda takie jak słuchawkowe czy gniazdo do podłączenia dodatkowej kolumny lub wejścia na zewnętrzny odtwarzacz audio to zawsze pewna zaleta. Podłączając dodatkową kolumnę warto sprawdzić jaką impedancję możemy bezpiecznie podłączyć do wzmacniacza. 

Kolumny (paki) gitarowe.

Włącznik wzmacniacza on/off - tu chyba nie muszę pisać o co chodzi. Jednak w przypadku wzmacniaczy lampowych wyłączniki są zawsze dwa, jeden główny a drugi tzw. "standby" który wyłączamy kiedy robimy niedługą przerwę w graniu a pisałem o tym w tym wpisie - wzmacniacz lampowy.

Pętla efektów:

Pętla efektów to dwa gniazda znajdujące się z przodu bądź z tyłu wzmacniacza do których podłączamy efekty gitarowe takie jak modulacyjne i przestrzenne, bądź całe procesory dźwięku. Pętla efektów to dodatkowa zaleta wzmacniacza pozwalająca dość znacznie rozszerzyć jego możliwości brzmieniowe.

Jak podłączyć efekty efekty gitarowe.

O efektach gitarowych pisałem w tym wpisie.

Nie wszystkie wzmacniacze posiadają pętlę efektów, warto na to zwrócić uwagę, gdyż być może najdzie nas ochota poeksperymentowania z brzmieniem oraz z efektami gitarowymi bądź procesorem dźwięku. Pętla efektów występuje w dwóch rodzajach z pokrętłami regulującymi siłę sygnału wchodzącego do pętli i wychodzącego lub bez pokręteł regulujących.

O tym jakie są rodzaje pętli efektów oraz jak podłączyć efekty gitarowe znajdziesz w tym wpisie - jak podłączyć efekty gitarowe do pętli efektów.

Z tyłu wzmacniacza znajdziemy również wejście na przewód sieciowy oraz gniazdo z bezpiecznikiem, obok tego czasem znajduje się przełącznik napięcia. Niektóre wzmacniacze posiadają wbudowany reduktor mocy którym możemy wybrać z jaką mocą ma grać wzmacniacz.

Czasem z tyłu wzmacniacza znajdziemy przełącznik impedancji - bardzo przydatne rozwiązanie podczas podłączania dodatkowej kolumny gitarowe. Konstrukcje typowo lampowe posiadają dodatkowo pokrętło którym regulujemy bias.

Niniejszy wpis oparłem o klasyczny wzmacniacz gitarowy tranzystorowy, lampowy czy hybrydowy z pominięciem wzmacniaczy cyfrowych w których poza wyżej wymienionymi funkcjami znajdziemy mnóstwo przeróżnych efektów i symulacji.

Rodzaje wzmacniaczy gitarowych.

Jaki wzmacniacz wybrać.

Pozdrawiam!