sobota, 17 listopada 2018

Rodzaje efektów gitarowych

Efekty gitarowe, Jakie wyróżniamy efekty gitarowe

Efekty gitarowe to obok gitary i wzmacniacza równie ważny element całego gitarowego arsenału każdego gitarzysty. Dzięki tym odrębnym małym urządzeniom, każdy gitarzysta może wykreować swój niepowtarzalny rodzaj brzmienia, dodać do brzmienia przestrzeni na przykład pogłosem bądź modulować brzmienie efektami typu chorus czy flanger. 

Efekty gitarowe często stosuje się jako różnego rodzaju dodatek urozmaicający i upiększający brzmienie gitary i wzmacniacza oraz jako dodatek pozwalający rozszerzyć zakres możliwości brzmieniowych wzmacniacza i gitary elektrycznej. Efekty gitarowe mogą służyć jak "dopalenie" wzmacniacza gitarowego oraz wpływać na zakres dynamiki.

O tym dopalić wzmacniacz gitarowy znajdziecie w tym artykulejak dopalić wzmacniacz gitarowy.

O tym jak stosować kompresor wraz z gitarą oraz do czego on służy znajdziecie w tym wpisie - kompresor i gitara.

Na początek trochę niezbędnych  informacji:

Efekty gitarowe posiadają swój włącznik którym włączamy bądź wyłączamy dany efekt nogą bez odrywania rąk od gry. Taki włącznik posiada układ elektroniczny o nazwie "True bypass" albo go nie posiada gdyż jest to zależne konstrukcji konkretnego efektu. Aktualnie wszystkie efekty zaopatrzone są w ten układ ale niektóre starsze efekty nie posiadają 'True bypass" dlatego warto wiedzieć do czego ta możliwość służy.

Co to jest True bypass:

Kiedy gramy na przykład z włączonym jednym efektem powiedzmy że będzie to efekt modulacyjny chorus, zmienia się nam naturalne brzmienie gitary i wzmacniacza dzięki włączonemu efektowi, kiedy znów wyłączymy ten efekt powracamy do naturalnego brzmienia gitary i wzmacniacza.

Efekty bez zastosowanego układu elektronicznego omijającego czyli "True Bypass" nawet po wyłączeniu efektu będzie on w pewnym zakresie wpływać na brzmienie - czyli mimo wyłączenia efektu będzie on minimalnie cały czas ingerować  w naturalne brzmienie gitary i wzmacniacza z zastosowanym efektem.

Efekty z zastosowanym układem "true bypass" mają za zadanie ominąć sygnał efektu po jego wyłączeniu tak by nie wpływał on w jakim kolwiek zakresie na naturalne brzmienie gitary i wzmacniacza. 

Aktualnie chyba wszystkie efekty gitarowe posiadają zastosowany omijający układ "true bypass".

Co to są efekty gitarowe:

Efekt gitarowy to nic innego jak odrębny układ elektroniczny który służy do przetwarzania, modelowania oraz korekcji brzmienia płynącego z gitary i wzmacniacza. Efekty te bardzo chętnie są stosowane przez gitarzystów i nie tylko gitarzystów ponieważ z powodzeniem używają ich również inni instrumentaliści. 

Dzięki tym małym urządzeniom możemy znacznie poszerzać zakres brzmieniowy jak i dynamiczny naszego instrumentu oraz wzmacniacza gitarowego co umożliwia w dość szerokim zakresie kreować i wpływać na brzmienie oraz poddawać je przeróżnej modyfikacji oraz korekcji.

Efektów jak i producentów efektów gitarowych jest tak dużo że trudno było by je wszystkie zliczyć a ciągle powstają nowe konstrukcje. Efekty można jednak dość prosto podzielić na następujące grupy - efekty modulacyjne, przestrzenne, dynamiki, opóźniające oraz zniekształcające brzmienie.


Jak dalej dzielimy efekty gitarowe:

Efekty gitarowe można podzielić na dwie grupy:

- Analogowe

- Cyfrowe

Analogowe - to takie za których brzmienie i korekcję odpowiada układ analogowy tranzystorowy czy nawet czasem układ lampowy. Tego rodzaju efekty to przeważnie popularne tak zwane. "kostki" gitarowe.

Cyfrowe - to takie za który odpowiada procesor dźwięku lub cyfrowy układ zwany układem DSP. Efekty cyfrowe często znajdziemy w procesorach dźwięku czasem również w cyfrowych wzmacniaczach gitarowych ale występują one również jako odrębne układy i tak zwane "kostki"

Jakie wyróżniamy efekty gitarowe:

Kompresor - służy do korekcji w zakresie dynamiki sygnału, więcej informacji o kompresji i zastosowaniu kompresora wraz z gitarą znajdziesz w tym wpisie - kompresor i gitara.

Expander - to rodzaj kompresora  ale jego zadaniem jest znacznie wpłynąć i poszerzyć zakres dynamiki dźwięku.

Limiter - to efekt pozwalający na to aby sygnał nie przekraczał pewnego ustalonego progu granicznego - limiter to również rodzaj kompresora

Noise gate - to efekt tzw. bramka szumów, jego zadaniem jest wycięcie wszelakich szumów płynących na przykład z przetworników gitarowych lub szumów które powstają podczas gry na dużych przesterach.

Equalizer (korektor, filtr) - Pozwala na korekcję barwy sygnału w bardzo szerokim i precyzyjnym jego zakresie oddziaływując na określone wybrane częstotliwości. Wyróżniamy proste equalizery na przykład trzy lub kilku pasmowe aż do equalizerów wielopasmowych. 

Korektory dzielimy na:

- Graficzne

- Parametryczne

- Pasmowe

- Półkowe

Efekty zniekształcające:

Fuzz - odpowiada za wprowadzenie do sygnału nieparzystych harmonicznych, był jednym z pierwszych tego typu efektów jakie powstały to własnie na bazie efektu fuzz stworzono efekty overdrive i distortion. Fuzz często stosuje się jako "dopałka" i urozmaicenie innych brzmień przesterowanych.

Fuzz


Overdrive -  to efekt o bardziej miękkim brzmieniu z większą ilością górnych pasm niż fuzz. Overdrive to raczej średnia ilość zastosowanego przesteru, efekt overdrive często stosuje się jako dopalacz do wzmacniacza gitarowego.

Overdrive


Distortion - Ten efekt powoduje dodanie sporych i mocnych zniekształceń do sygnału, efekt distortion podobno powstał w połączeniu dwóch powyższych efektów czyli fuzz i overdrive. Distortion to znacznie większa ilość przesteru niż overdrive czy fuzz oraz większy zakres kontroli nad brzmieniem.

Distortion


Więcej informacji o rodzajach samych przesterów oraz o tym jaki wybrać odpowiedni przester dla siebie znajdziesz w tym wpisie - rodzaje przesterów.

Efekty typu - Tube Screamer - to rodzaj efektów o bardzo małym i delikatnym stopniu przesterowania, czasem nawet tak znacznie małym że podnoszącym jedynie sygnał wyjściowy co powoduje lekkie zniekształcenie. Efekty tego typu stosuje często jako "dopałka" wzmacniaczy gitarowych i uzupełnienie innych brzmień przesterowanych bądź czystych aby tym wpłynąć na charakterystykę brzmienia bądź podnieść sygnał na przykład podczas gry solówek.

Efekty przestrzenne:

Reverb - to efekt odpowiadający za symulację pogłosu danego pomieszczenia na przykład kościoła, areny, pokoju czy hali lub drgającej sprężyny - popularny pogłos sprężynowy lub "plate" czyli pogłos stalowej płyty.

Delay - efekt polegający na dodaniu do sygnału ilości powtórzeń to również rodzaj efektu przestrzennego. Efekt ten z "umiarem" bardzo często stosowany podczas gry solówek gitarowych aby dodać nieco więcej przestrzeni. Poniżej próbka dźwiękowa z zastosowaną wtyczką VST mojego autorstwa - Tube Delay.

Delay


gitarownia.pl

Efekty modulacyjne:

Chorus - z języka Polskiego - chór, jest uzyskiwany przez zmniejszenie sygnału bezpośredniego z sygnałem opóźnionym o około 20ms. Efekt bardzo często stosowany przez gitarzystów do różnych partii gry w parze z brzmieniem czystym jak i brzmieniem przesterowanym. Poniżej próbka dźwiękowa z zastosowaniem tego efektu oraz w liku zastosowana wtyczka VST mojego autorstwa.

Chorus


Flanger - to dość popularny efekt sięgający czasów jeszcze sprzed Beatalsów. Flanger to odmiana chorusa w którym czas opóźnienia jest mniejszy niż w chorusie i wynosi około 5ms co daje mu swoje charakterystyczne brzmienie. Efekt flanger jest bardzo popularny wśród gitarzystów oraz stosowany do brzmień czystych jak i przesterowanych. Poniżej próbka dźwiękowa z zastosowaniem tego typu efektu oraz w linku zastosowana wtyczka VST mojego autorstwa.

Flanger


Phaser - ten efekt jest nieco podobny do powyższego flangera i tremolo, jednak daje on bardzo charakterystyczne brzmienie jest to efekt często stosowany przez różnych gitarzystów w różnych partiach gitarowych.

Phaser


Octaver - ten efekt dodaje do dźwięku podstawowego dźwięk oddalony o oktawę lub nawet dwie oktawy lub w niektórych przypadkach więcej. Oktawy mogą być obniżone lub podwyższone a całość brzmienia można miksować mniej lub więcej z brzmieniem podstawowym.

Octaver


Harmonizer - to efekt który dodaje dźwięki harmoniczne pod względem dźwięków które gramy oraz tworzy efekt jak by na jednej gitarze grały dwie gitary w różnych interwałach. Harmonizer to często bardzo dużych możliwościach brzmieniowych.

DUNLOP efekt gitarowy typu wah-wah -  Cry Baby GCB95
DUNLOP efekt gitarowy typu wah-wah - Cry Baby GCB95
379.00 PLN
HARLEY BENTON Mini Looper
HARLEY BENTON Mini Looper
247.00 PLN
FENDER 0234504000 Delay
FENDER 0234504000 Delay
370.00 PLN
DUNLOP Cry Baby Mini Wah
DUNLOP Cry Baby Mini Wah
409.00 PLN

Tremolo - ten efekt pozwala na bardzo mocne lub słabe "vibrato" którego nie będziemy w stanie wykonać palcami ani ruchomym mostkiem. Efekt tremolo zmienia częstotliwość dźwięku w równych odstępach czasu oraz w zależności od indywidualnych ustawień parametrów.

Tremolo



Inne efekty:

Looper - to raczej nie efekt ale urządzenie pozwalające na nagranie naszej gry w jakimś niedługim odcinku czasowym oraz odtworzenie tego i nagranie kolejnej partii oraz kolejnej. Całość można zapętlać i odtwarzać w czasie rzeczywistym dogrywając kolejne partie.

Tuner (stroik) - to chromatyczny stroik gitarowy, powinien się znajdować w każdym pedalboardzie a umożliwia szybkie, ciche i dokładne nastrojenie gitary.

Wah - Wah - ten efekt to potocznie zwana "kaczka" jest to pedał ekspresji którym możemy wpływać w odpowiednim rytmie oraz tempie na charakterystyczne jego brzmienie czyli tzw. "kwakanie". Efekt ten występuje w dwóch rodzajach jako kontrolowany nogą oraz automatyczny.

Pedał ekspresji - to efekt który często służy jako kontrola poziomu głośności ale przy odpowiednim sprzęcie można go przypisać do kontrolowania różnych parametrów efektów.

DigiTech Whammy - ten efekt to rodzaj Pitch Shifter'a z zastosowanym pedałem ekspresji którym możemy zmienić rodzaj stroju tj. obniżać go lub podwyższać.


Jak podłączyć efekty gitarowe:

Efekty gitarowe podłącza się przeważnie do gniazd pętli efektów wzmacniacza gitarowego (send i return) czyli pomiędzy przedwzmacniacz wzmacniacza a jego końcówkę mocy lub bezpośrednio na końcówkę mocy - zależne od rodzaju pętli efektów.

Efekty wpina się również w tzw. input wzmacniacza czyli tuż za gitarą. Więcej szczegółowych informacji na temat pętli efektów i możliwości podłączeń znajdziecie w tym wpisie - pętla efektów i efekty.

Gdzie jeszcze stosuje się efekty:

Efekty gitarowe stosuje się podczas samej gry jako urozmaicenie naturalnych brzmień gitary i wzmacniacza ale również w studiu nagrań podczas realizacji i edycji dźwięku. Efekty gitarowe w studiu trochę różnią się od klasycznych "kostek" gdyż często są to efekty zabudowane w rackowych skrzyniach.

Efekty znajdują się również w procesorach dźwięku oraz można je stosować w studiach nagrań w programach DAW jako tzw. wtyczki VST czyli małe programy. W tym wpisie zamieściłem kilka wtyczek VST mojego autorstwa - wtyczki VST by GM.

Po niżej pedalboard z efektami gitarowymi.

Rodzaje efektów gitarowych

Podsumowanie:

Efekty gitarowe to tuż obok gitary i wzmacniacza gitarowego kolejny ważny element każdego gitarzysty, pozwalają one w znaczący sposób wpływać na klasyczne brzmienia wzmacniaczy i gitar oraz poddawać je korekcji w bardzo szerokim zakresie, dlatego zachęcam każdego gitarzystę do korzystania z efektów oraz eksperymentowania z brzmieniem w tym zakresie.

Sam osobiście nie wyobrażam sobie gry bez choć by samego efektu typu chorus, flanger, reverb czy delay, te efekty są absolutną podstawą i sprawiają że brzmienie gitary a przede wszystkim nasza gra staje się jeszcze bardziej przyjemniejsza dla ucha.

Pozdrawiam!

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz